Menu
Waar ben je naar op zoek?
Je doet er onvoorwaardelijk toe voor ons


De pijler (herstel van) relatie betreft een verbindende manier van omgaan met anderen (kinderen, ouders/verzorgers/collega's, etc.). Je draagt zorg voor de relatie en hebt respect voor de persoon. Je luistert naar behoeften van de ander en geef uiting aan die van jezelf.

Je gaat bewust het contact aan, juist als het lastig wordt (zoals: er is niet echt 'een klik', het kind negeert je, het kind vertoont ongewenst gedrag, er heeft zich iets tussen jou en het kind voorgedaan). In plaats van kinderen te corrigeren of te preken, investeer je actief en onvoorwaardelijk in het kind via (relatie)gebaren. 

Je bent ervan overtuigd dat er oplossingen zijn en dat de ander die kan vinden, zodat verandering in de toekomst mogelijk is. Je beseft je dat we allemaal (professionals, kinderen, ouders) fouten maken en dat we deze (en de relatie) kunnen herstellen.

Items uit het Kompas voor Verbindend Gezag

  • Ik investeer eenzijdig en onvoorwaardelijk in de relatie met élk kind. 

  • Ik intensiveer de relatie met het kind als het moeilijk loopt. 

  • Ik keur gedrag af, niet het kind.

  • Ik benader het kind met verbindende, aanmoedigende taal. 

  • Ik geef mijn eigen fouten toe.

  • Ik nodig kinderen uit de relatie te herstellen via een gekozen gebaar of actie.

  • Ik nodig kinderen uit om te denken in alternatieven (‘Wat ga jij anders doen?’).

  • Ik ondersteun kinderen de relatie met anderen te herstellen, als zij dit lastig vinden.

Praktijkvoorbeeld

Twee kleuters hebben allebei hun zinnen gezet op de grote fiets. Joep is de gelukkige vandaag. Tijdens het buitenspelen rijdt hij vrolijk rond. Myrthe wil nú ook op de fiets, loopt naar Joep toe en geeft hem een duw. Joep valt op de grond en bezeert zich flink. Pieter, pedagogisch professional op IKC de Berenboom, grijpt in. Hij zegt dat duwen niet mag en troost Joep. Als de gemoederen zijn bedaard, begeleidt Pieter Myrthe bij het maken van een herstelgebaar naar Joep. Alleen sorry zeggen, dat vindt Pieter niet genoeg. Hij wil dat kinderen zélf leren nadenken over het herstellen van de relatie met anderen. Omdat Myrthe nog jong is, vindt ze het lastig om te bedenken wat ze kan doen om het weer goed te maken. Samen komen ze op het volgende. Myrthe maakte een tekening voor Joep. Ze doet enorm haar best. Ze tekent een regenboog met een hartje erbij en geeft de tekening aan Joep om hiermee sorry te zeggen. Joep is blij met de tekening. ‘Er staat een hartje op!’, roept hij enthousiast. Myrthe is ook blij. Ze spelen samen weer verder.
 

Aan de slag (gespreks- en werkvormen)

Belangrijke begrippen

  • Eenzijdig en onvoorwaardelijk investeren gaat over de gerichtheid op het kind, zonder als professional iets van het kind terug te verwachten. Hierbij moet je soms ook verdragen dat een kind jouw investering (nog) niet beantwoordt. 

  • Verbindende, aanmoedigende taal richt zich op (authentieke) verbinding, op het uitspreken van waardering en het uiting geven van vertrouwen (in het kind). 

  • Intensiveren van de relatie gaat over méér investeren in de relatie met kind, juist als het moeilijk wordt.

  • Een relatiegebaar is een actie (anders dan een beloning) die onvoorwaardelijk uiting geeft aan de relatie met de ander en waarmee kinderen zich gezien voelen voor jou. Een relatiegebaar is dus niet gekoppeld aan het gedrag van het kind. Voorbeelden: een briefje, een spelletje doen, bij voetbal komen kijken, een vriendelijk woord, een knipoog, meespelen (Faasen & Wiebenga, 2017; Bom & Wiebenga, 2017).

  • Een herstelgebaar een handeling of actie met als doel het kind iets te leren en de relatie tussen de leerlingen te herstellen. Het gedrag staat hierbij niet centraal, maar wel de oplossingen. Er wordt niet alleen een grens gesteld, maar ook vertrouwen uitgesproken dat het kind in staat is tot positief gedrag en de mogelijkheid om een fout en de relatie met de ander te herstellen. Twee elementen zijn belangrijk bij een herstelgebaar: 1) het gebaar moet een concrete actie inhouden en 2) de leerkracht kan het kind uitnodigen, maar niet dwingen. Voorbeelden: spijt betuigen, een brief schrijven en geven, een tekening maken, een symbool, materiaal vervangen of zelf repareren (Faasen & Wiebenga, 2017; Omer & Wiebenga, 2015).

Meer weten?

Het Kompas voor Verbindend Gezag | Over de pijler: (Herstel van) relatie

Wilt u contact met ons opnemen? We zijn bereikbaar via onderzoek@iselinge.nl

Terug naar Het Kompas